Spis treści
- Wdrożenie WCAG 2.2 – od kiedy i kogo obowiązuje?
- Jak wdrożyć WCAG?
- Standard WCAG 2.2 – co to jest? Jak zwiększyć dostępność serwisu?
- WCAG 2.2. – nie tylko konieczność, ale i korzyści
- FAQ
Wdrożenie WCAG 2.2 – od kiedy i kogo obowiązuje?
W czerwcu 2025 r. wchodzi w życie Ustawa z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze. Wdraża ona do polskiego prawa Europejski akt o dostępności (ang. European Accessibility Act, EAA) – czyli Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/882 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie wymogów dostępności produktów i usług.
Zawarte w obu wymienionych dokumentach wymagania dotyczące dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych opierają się na wytycznych WCAG – czyli standard ten musisz wprowadzić w swoim serwisie do 28 czerwca 2025 roku.
Zgodność serwisu z wymaganiami powinna potwierdzić tzw. deklaracja dostępności (zgodności), zawierająca szczegółowe informacje o dostępności poszczególnych elementów strony lub aplikacji oraz barierach, z którymi mogą się spotkać jej użytkownicy.
Kto musi wdrożyć WCAG w czerwcu 2025?
Nowe wymogi dotyczą produktów i usług ocenianych jako podstawowe dla zwykłego funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami w codziennym życiu. Zgodnie z art. 3 ww. ustawy należą do nich również oferowane bądź świadczone usługi handlu elektronicznego – czyli muszą je wdrożyć sklepy internetowe i aplikacje zakupowe. Przepisy mają jednak zastosowanie do znacznie szerszej grupy produktów i usług w sektorze zarówno B2C, jak i B2B. Dotyczą producentów, dystrybutorów, importerów i usługodawców prowadzących działalność w zakresie m.in.:
- konsumenckich systemów sprzętu komputerowego ogólnego przeznaczenia i systemów operacyjnych;
- terminali płatniczych, bankomatów i wpłatomatów, automatów biletowych;
- urządzeń końcowych służących do oferowania lub świadczenia usług telekomunikacyjnych oraz dostępu do audiowizualnych usług medialnych;
- usług towarzyszącym usługom transportowym w zakresie stron internetowych, aplikacji mobilnych i elektronicznych systemów sprzedaży biletów;
- usług bankowości detalicznej;
- usług rozpowszechniania książek elektronicznych,
- handlu elektronicznego2.
Coraz szerszy wymóg poprawy dostępności cyfrowej Dotychczas dostępność cyfrowa obowiązywała wyłącznie podmioty publiczne (Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych), natomiast do 28 czerwca 2025 roku swoje platformy muszą dostosować także przedsiębiorcy. Na tę chwilę spod regulacji wyjęte są usługi świadczone przez mikroprzedsiębiorców3, ale do 2030 r. ustawa ma docelowo objąć wszystkie firmy, niezależnie od wielkości i profilu działalności. Warto przygotować się już teraz – strategicznie wyprzedzić zmiany i zyskać na ich wdrożeniu.
Jak wdrożyć WCAG?
Zalecanym standardem dostępności serwisu do wdrożenia przed 28 czerwca 2025 r. jest nowa wersja wytycznych: WCAG 2.2, na poziomie co najmniej AA, czyli średniej zgodności.
Oczywiście, warto pójść o krok dalej, natomiast wdrożenie najwyższego poziomu zgodności (AAA) jest droższe i zabiera więcej czasu. Dla przykładu w przypadku rozwiązań alternatywnych dla mediów poziom AA wymaga napisów rozszerzonych i audiodeskrypcji, a poziom AAA już także m.in. tłumaczenia na język migowy.
Należy również zwrócić uwagę na pozostałe wymagania zawarte w EAA oraz ustawie o zapewnieniu dostępności niektórych produktów i usług – w pewnych aspektach wychodzą one poza WCAG.
Wytyczne WCAG najlepiej jest wdrożyć tak, jak inne normy i standardy – wykonać audyt dostępności strony internetowej, wprowadzić zmiany i zweryfikować ich poprawność: przeprowadzić audyt powtórny. Audyt WCAG wymaga udziału specjalistów – to musi być analiza ekspercka, zakończona konkretnymi rekomendacjami i planem wdrożenia. A chociaż zapewnienie zgodności ze standardem WCAG nie powinno wymagać gruntownej przebudowy całego serwisu, to wsparcie projektantów UX/UI i programistów z reguły jest konieczne.
Audyt strony internetowej WCAG 2.2 – wytyczne, wdrożenie i dokumentacja
Nasza agencja SEO/SEM razem z partnerem przeprowadza pełne wdrożenie WCAG 2.2 – od audytu, przez wprowadzenie zmian w serwisie, aż po sporządzenie deklaracji dostępności. Przygotowaliśmy kompleksową i rzetelną usługę, która oszczędza czas i nerwy firmy, a jednocześnie zapewnia bezpieczeństwo prawne i korzyści biznesowe. Zapraszamy do współpracy: omówimy zakres prac i przygotujemy indywidualną ofertę.
We współpracy z partnerem przeprowadzamy audyty eksperckie. Wykonują je wykwalifikowani specjaliści ds. dostępności, których na rynku jest jeszcze niewielu. Częścią procesu jest audyt manualny przeprowadzany przez osoba z niepełnosprawnością. Uczulamy na generatory – testy automatyczne wykrywają tylko część problemów. Można traktować je jako punkt wyjścia, ale manualny audyt WCAG jest niezbędny.
Podczas audytu dostępności:
- Sprawdzamy i oceniamy sklep pod kątem zgodności z WCAG 2.1 i 2.2 – rozpoznajemy wszystkie potencjalne bariery dla użytkowników z niepełnosprawnościami każdego typu. Audyt WCAG obejmuje wszystkie typy widoków: najważniejsze podstrony w serwisie w wersji desktop i mobile.
- Rozpoznajemy przeszkody na drodze zakupowej użytkowników – identyfikujemy wszystkie inne problemy wpływające negatywnie na sprzedaż w sklepie internetowym. Testujemy serwis z perspektywy rzeczywistych użytkowników z niepełnosprawnościami i specjalnymi potrzebami.
- Zapewniamy precyzyjne rozwiązania – wynikiem audytu jest lista błędów dostępności cyfrowej; sporządzamy również raport końcowy z zaleceniami i planem działania (priorytetyzacją niezbędnych do wdrożenia zmian) oraz plan monitorowania dostępności.
Na kolejnym etapie wprowadzamy niezbędne zmiany, a następnie ponownie poddajemy serwis audytowi: oceniamy poprawki. Na końcu dostarczamy deklarację dostępności i dokumentację zgodności z EAA.
Standard WCAG 2.2 – co to jest? Jak zwiększyć dostępność serwisu?
Standard WCAG (ang. Web Content Accessibility Guidelines) to zbiór wytycznych dla dostępności stron internetowych, opracowany w ramach Web Accessibility Initiative, inicjatywy W3C (World Wide Web Consortium). W 2014 roku WCAG wprowadzono w punktach do europejskiej normy EN 301 549, a w 2018 roku zaktualizowano go do wersji WCAG 2.1.
W 2023 roku opublikowano wersję WCAG 2.2. Względem wersji 2.1 W3C nie wprowadziło żadnych przełomowych zmian, a główna różnica polega na tym, że nowy standard dotyczy także urządzeń mobilnych. Wdrożenie od razu wariantu WCAG 2.2 bardziej się więc opłaca – unikniesz ewentualnych kosztów dostosowania serwisu w przyszłości.
Część wytycznych WCAG jest już od wielu lat standardem projektowania UX, dlatego ich wdrożenie warto rozpocząć właśnie od audytu dostępności – zweryfikować rzeczywisty zakres koniecznych zmian.
Główne zasady WCAG
Wytyczne WCAG powstają po to, aby strony internetowe, aplikacje mobilne i wszelkie inne treści cyfrowe były dostępne dla wszystkich, także dla osób z niepełnosprawnościami czy innymi ograniczeniami i specjalnymi potrzebami (np. seniorów czy cierpiących na zaburzenia poznawcze). Są dostępne dla każdego na stronie w3.org (do wariantu 2.1 mają też autoryzowane polskie tłumaczenia).
Standard WCAG obejmuje:
- cztery fundamentalne zasady dostępności cyfrowej: postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i solidność;
- wytyczne definiujące podstawowe cele, do których powinni dążyć twórcy stron i aplikacji;
- mierzalne kryteria sukcesu – opracowane dla poszczególnych wytycznych;
- techniki wystarczające i dodatkowe.
To właśnie te kryteria sukcesu opracowano na trzech poziomach: A, AA i AAA, od najniższego do najwyższego. Poziom AA jest złotym środkiem. Zapewnia dobrą dostępność treści dla osób o specjalnych potrzebach, choć nie uwzględnia wszystkich preferencji i scenariuszy użytkowania serwisu.
Przyjrzyjmy się bliżej kilku najważniejszym aspektom dostępności cyfrowej zgodnie z czterema podstawowymi zasadami.
Zasada postrzegalności
Każdy użytkownik powinien móc postrzegać każdy element strony bądź aplikacji dostępnym dla niego zmysłem. Osobie niewidomej zapewniamy dźwiękowy dostęp do treści (również obrazów: poprzez ich opis tekstowy), dla osoby niesłyszącej przygotowujemy napisy czy tłumaczenie w języku migowym. Powinniśmy też uwzględnić potrzeby użytkowników niedowidzących: np. zadbać o to, aby strategiczne elementy strony pozostały widoczne niezależnie od powiększenia.
Zasadę postrzegalności realizujemy m.in. poprzez:
- tekst alternatywny dla elementów graficznych;
- transkrypcję i napisy rozszerzone do materiałów audiowizualnych;
- audiodeskrypcję treści wizualnych;
- logiczną strukturę treści, zgodną z semantyką HTML5 (dla czytających i technologii asystujących);
- odpowiedni kontrast tekstu i tła;
- co najmniej dwa sposoby wyróżniania elementu strony (oprócz koloru, np. opis błędu);
- prawidłowe wyświetlanie się treści niezależnie od ustawionej czcionki czy orientacji ekranu;
- możliwość poprawy widoczności (powiększanie, zwiększanie jasności i kontrastu, współpraca z narzędziami asystującymi);
- możliwość kontroli głośności i szybkości odtwarzania czy redukcji zakłóceń dźwięku.
Zasada funkcjonalności
Funkcjonalność polega na tym, że użytkownik strony czy aplikacji może ją obsługiwać na różne sposoby. Na przykład część osób z niepełnosprawnością ruchową czy pewnymi zaburzeniami (np. niekontrolowane ruchy) nie może korzystać z myszki i touchpada lub jest to dla nich bardzo trudne; świetnie za to radzą sobie z klawiaturą. Dla innych problemem są kolei migające elementy (np. zaburzenia uwagi) – ale jeśli mogą je zatrzymać, wyłączyć, są w stanie dalej swobodnie korzystać z serwisu. Część użytkowników potrzebuje też po prostu więcej czasu na wykonanie danego działania (lub wsparcia w postaci prostej instrukcji).
Spełnienie zasady funkcjonalności wymaga, żebyśmy m.in.:
- wdrożyli mechanizm zatrzymywania i odtwarzania treści oraz wykonywania działań za pomocą klawiatury lub prostych gestów;
- zrezygnowali z treści zawierających błyski;
- umożliwili użytkownikowi samodzielne wyłączenie ruchomych elementów;
- zastosowali opisy do linków i przycisków;
- zrezygnowali z limitu czasu na wykonanie jakiegoś działania (lub umożliwili zarządzanie nim).
Zasada zrozumiałości
Wydaje się najprostsza: użytkownik musi rozumieć treść i mechanizmy działania strony internetowej lub aplikacji. W praktyce jest jedną z najtrudniejszych. Z jednej strony polega na języku – zrozumiałym i łatwym w odbiorze dla osób o różnych kompetencjach. Z drugiej – na zachowaniu spójności wyglądu i działania najważniejszych elementów strony, takich jak menu czy formularze kontaktu i zamówienia. Oprócz tych dwóch kwestii część użytkowników potrzebuje jeszcze dodatkowych wskazówek (np. co wpisać w to pole, jaki format zastosować). Wprowadzenie tych kilku zasad ułatwia korzystanie ze strony czy aplikacji wszystkim użytkownikom (i może znacząco przełożyć się na sprzedaż!).
Aby wdrożyć tę zasadę, musimy w szczególności:
- komunikować się prostym językiem, bez zbędnych słów i żargonu (tworzymy krótkie, pojedyncze zdania i wyjaśniamy nowo wprowadzane pojęcia);
- zachować standardowy i spójny wygląd elementów nawigacyjnych, kolejnych etapów ścieżki zakupowej, wyboru metod płatności/dostawy, formularzy itp.;
- dodawać wyjaśnienia i etykiety do pól oraz stosować komunikaty o błędach wraz z instrukcjami, jak je naprawić;
- określić język strony/aplikacji w kodzie.
Zasada solidności (kompatybilności)
Solidność (w przepisach prawnych zastąpiono ją „kompatybilnością”) odnosi się do prawidłowego działania strony czy aplikacji na urządzeniach z różnym oprogramowaniem i współpracującymi narzędziami. Użytkownicy mają różne systemy operacyjne, wersje przeglądarki czy czytniki ekranów – trzeba dostosować się do nich wszystkich, przestrzegając tzw. standardów sieciowych.
W praktyce musimy:
- prawidłowo używać kodu i na bieżąco go testować (np. w walidatorze kodu HTML);
- testować strony i aplikacje na różnych urządzeniach, z różnym oprogramowaniem i technologiami asystującymi;
- upewnić się, że komunikaty i instrukcje są dostępne dla technologii wspierających;
- dostosować wszystkie treści, które są błędnie odczytywane przez czytniki – obrazy, schematy czy infografiki zawierające napisy w formie bitmap oraz PDF-y (możemy je też przekonwertować na osobne podstrony www).
W naszej agencji Empressia pomagamy kompleksowo wdrożyć wytyczne WCAG do strony internetowej – od zmian w designie i kodzie, aż po dostosowanie każdego typu treści do współpracy z technologiami asystującymi.
Pozostałe wymagania ustawy o dostępności cyfrowej
Nowe przepisy opierają się na WCAG, ale warto pracować również ze źródłem. Zwróć uwagę zwłaszcza na art. 12 ustawy o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności. Stanowi on, że w ramach oferowania i świadczenia usług należy zapewnić udzielanie informacji (oferta, obsługa) w postaci papierowej bądź elektronicznej:
a) za pomocą więcej niż jednego kanału sensorycznego,
b) w sposób zapewniający ich zrozumiałość,
c) w formatach tekstowych umożliwiających wykorzystanie ich w alternatywnej i wspomagającej komunikacji, które mogą być przedstawiane za pomocą więcej niż jednego kanału sensorycznego,
d) za pomocą czcionki o odpowiednim rozmiarze i kroju, z uwzględnieniem przewidywalnych warunków użytkowania oraz z zastosowaniem wystarczającego kontrastu i odstępów między literami, wierszami i akapitami,
e) z alternatywną prezentacją treści nietekstowych [...]4.
W art. 18 ustawy znalazły się jeszcze przepisy dotyczące stricte handlu elektronicznego, w ramach których należy zapewnić:
1) udzielanie informacji o spełnianiu wymagań dostępności przez produkty albo usługi, jeżeli te informacje zostały podane przez obowiązany do tego podmiot gospodarczy;
2) postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i kompatybilność funkcji i metod służących identyfikacji stron usługi handlu elektronicznego, zachowaniu bezpieczeństwa oraz dokonywaniu płatności, składaniu podpisów elektronicznych i usług płatniczych stanowiących część tej usługi5.
WCAG 2.2. – nie tylko konieczność, ale i korzyści
Audyt dostępności cyfrowej strony internetowej i wdrożenie zmian zgodnie ze standardem WCAG 2.2 są inwestycją nie tylko w bezpieczeństwo prawne. Dostosowanie strony internetowej czy aplikacji mobilnej poprawia kluczowe elementy UX i ułatwia korzystanie z niej wszystkim użytkownikom, wpływając pozytywnie m.in. na:
- poszerzenie grupy klientów;
- wzrost konwersji – przychody i zyski;
- wizerunek marki;
- pozycjonowanie strony internetowej (dobry UX jest jednym z najważniejszych czynników rankingowych);
- kampanie Google Ads (Google bierze pod uwagę również jakość strony docelowej).
Pamiętaj, że od 28 czerwca 2025 roku dostępność cyfrowa sklepu internetowego czy aplikacji będzie obowiązkiem prawnym, a co za tym idzie – będzie także podlegać nadzorowi rynku. Na początkowym etapie instytucje kontrolujące będą raczej wzywać do wprowadzenia stosownych zmian, ale prawo przewiduje również m.in. zakaz świadczenia usług czy kary pieniężne6.
Nie czekaj, zadbaj o dostępność cyfrową swojego serwisu już dziś – zyskasz liczne korzyści i spokój o zgodność swojej działalności z prawem. Z przyjemnością Ci w tym pomożemy, zapraszamy do kontaktu.
FAQ:
1. Jak wdrożyć WCAG 2.2?
Zacznij od audytu dostępności strony internetowej w naszej agencji – łączymy testy automatyczne i manualne. Przygotujemy listę błędów i niezbędnych zmian, a następnie je dla Ciebie wdrożymy. Zapewnimy też kompleksową dokumentację (deklaracje dostępności cyfrowej i zgodności z EAA).
2. Na czym polega wdrożenie WCAG 2.2?
W naszej agencji przeprowadzamy najpierw audyt: ocenę zgodności strony ze standardami WCAG 2.1 i 2.2 oraz rozpoznanie wszystkich barier na ścieżce zakupowej użytkownika. Listujemy błędy, a następnie wdrażamy zmiany (w kodzie i designie), ponownie oceniamy serwis i dostarczamy dokumentację: deklarację dostępności do umieszczenia na stronie.
3. Ile kosztuje audyt WCAG?
Cena audytu uzależniona jest od przede wszystkim od samej strony: jej rozmiaru, liczby podstron do sprawdzenia, objętości treści do przekonwertowania i rozwiązań technicznych (np. szablonu). W naszej agencji ceny audytów WCAG rozpoczynają się od 5000 złotych.
Źródła:
1. Źródło danych: Oficjalny portal Rady UE i Rady Europejskiej, Niepełnosprawność w UE: fakty i liczby (dostęp 09.04.2025)
2. Źródło danych: Art. 3 pkt 6 Ustawy z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (dostęp 09.04.2025)
3. Źródło danych: Art. 4 pkt 1 Ustawy z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (dostęp 09.04.2025)
4. Źródło danych: Art. 12 Ustawy z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (dostęp 09.04.2025)
5. Źródło danych: Art. 18 Ustawy z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (dostęp 09.04.2025)
6. Źródło danych: Za: Rządowy serwis informacyjno-usługowy dla przedsiębiorców, Kto ma obowiązek zapewniać dostępność produktów i usług - Europejski akt o dostępności (dostęp 09.04.2025)